Zgromadzenia Wspólników a Koronawirus
Jestem wspólnikiem spółki, której zgromadzenie ma się odbyć za tydzień na drugim końcu Polski. Co się stanie jak mnie nie będzie? A jak zapadnie tam jakaś niekorzystna dla mnie decyzja?
AKTUALIZACJA: Tarcza Antykryzysowa wprowadziła do Kodeksu spółek handlowych przepisy umożliwiające odbycie zgromadzenia on-line bez odpowiednich zapisów w umowach/statutach spółek. Więcej na ten temat we wpisie: https://konstytucjabiznesu.biz/zgromadzenia-online-w-tarczy-antykryzysowej/
Zgromadzenia Wspólników a Koronawirus to obecnie narastający problem. W przeciągu ostatniego tygodnia wielu wspólników spółek zadaje sobie (i nam) pytania wskazane na wstępie. Zbliża się bowiem termin zatwierdzania sprawozdań finansowych za 2019, o czym więcej pisałam TUTAJ. Czy mamy jakieś lekarstwo na tę sytuację?
To oczywiste, że z uwagi na panujące utrudnienia wspólnik może mieć problem z dotarciem na zgromadzenie wspólników spółki. Jednakże póki zgromadzenie nie zostanie odwołane lub przeniesione na inny termin, odbędzie się tak jakby koronawirusa nie było, a obecni podejmą uchwały objęte porządkiem obrad.
Aby temu zapobiec wspólnik ma kilka możliwości.
Wniosek o odwołanie lub zmianę terminu zgromadzenia
Po pierwsze wspólnik może wystąpić z wnioskiem do organu, który zwołał zgromadzenie wspólników o odwołanie zgromadzenia lub przeniesienie na inny termin z uwagi np. na stan zagrożenia epidemicznego, utrudnienia w dotarciu, zagrożenie zdrowia i życia uczestników. Taki wniosek nie jest jednak wiążący i mimo to zgromadzenie może się odbyć.
Pełnomocnik do udziału w zgromadzeniu oraz oddania głosu
Po drugie należy dokładnie przeanalizować, przesłany w zaproszeniu na zgromadzenie wspólników porządek obrad. Jeżeli w porządku obrad zaplanowano podjęcie uchwał w istotnych dla spółki lub wspólnika kwestiach należy zastanowić się nad wyznaczeniem pełnomocnika do udziału w zgromadzeniu oraz oddania głosu w imieniu nieobecnego wspólnika.
Wyznaczając pełnomocnika należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- należy przeanalizować umowę spółki czy ta nie zawiera ograniczeń w udzielaniu pełnomocnictwa na zgromadzenia,
- pełnomocnictwo musi być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności,
- należy również pamiętać o ograniczeniach ustawowych dotyczących osoby pełnomocnika – takim pełnomocnikiem nie może być członek zarządu i pracownik spółki.
Zgromadzenie „na odległość”
W spółkach, których umowa przewiduje możliwość porozumiewania się na odległość można wziąć udział w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych i uszczegółowionych w umowie spółki.
W kryzysowych sytuacjach (takich jak obecna) możliwość ta może być wybawieniem. Niestety nie wszystkie spółki zawczasu zawarły takie postanowienie w umowach tych spółek. Próba wprowadzenia takich zapisów teraz wiązałaby się z koniecznością odbycia zgromadzenia wspólników na dotychczasowych zasadach i zgłoszenia zmiany do KRS. Umowa spółki ze zmianami będzie skuteczna dopiero po ujawnieniu w KRS, co obecnie może trwać bardzo długo.
Na szczęście nasz ustawodawca dostrzegł również i ten problem. W pakiecie pomocowym dla przedsiębiorców i gospodarki (tzw. tarczy antykryzysowej) przewiduje się możliwość podejmowania uchwał „na odległość” przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. I to bez odpowiednich zapisów w umowach spółek! Czy to jest dobre rozwiązanie? Dla większość spółek jak najbardziej. Na pewno umożliwi to spółkom swobodę w organizowaniu zgromadzeń. Można o tym przeczytać między innymi na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/nadzwyczajne-przepisy-ustawowe-dla-wymiaru-sprawiedliwosci
Pozew o uchylenie uchwały wspólników
Jeżeli wspólnik nie ma możliwości skorzystania z rozwiązań wskazanych powyżej (a przepisy o zgromadzeniach „na odległość” nie wejdą szybko w życie), a zgromadzenie mimo to odbędzie się i co więcej podjęte zostaną uchwały niekorzystne dla tego wspólnika to będzie on mógł wystąpić do sądu z powództwem o uchylenie uchwały wspólników. Nie ma jednak gwarancji, że Sąd uzna obecną sytuację za siłę wyższą uniemożliwiającą wspólnikowi dotarcie na zgromadzenie wspólników, a podjęcie uchwały w ten sposób za niezgodne z dobrymi obyczajami.