Jak ustalić beneficjentów rzeczywistych?
Ustalanie beneficjentów rzeczywistych w spółkach o zróżnicowanej strukturze własnościowej lub kapitale zagranicznym to trudna sztuka. Prawidłowe ustalenia w tym zakresie są bardzo istotne ze względu na wysokie kary finansowe za niezgłoszenie chociażby jednego beneficjenta spółki.
Przepisy ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, w art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. a, wymieniają beneficjentów rzeczywistych spółki. Jednakże zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, definicja ustawowa zawiera jedynie przykłady beneficjentów rzeczywistych, katalog tych osób jest więc szeroki. Jak ustalić beneficjentów rzeczywistych prawidłowo i kompletnie?
Termin
W związku z obecną sytuacja wywołaną koronawirusem, zmieniono przepisy interesującej nas ustawy. Zgodnie z nowelizacją termin zgłoszenia, dla spółek zarejestrowanych przed 13 października 2020 r., upływa w dniu 13 lipca 2020 r. Spółki dostały więc kolejne trzy miesiące na ustalenie i zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych.
Przesłanki ustawowe
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu wyróżniamy trzy kategorie beneficjentów rzeczywistych. Kategorie zostały podzielone ze względu na przysługujące beneficjentom rzeczywistym uprawnienia. W związku z tym:
- pierwsza kategoria to osoby fizyczne, które charakteryzują się bezpośrednimi uprawnieniami w spółce np. posiadają udziały/akcje lub głosy w organie stanowiącym spółki,
- druga kategoria to osoby fizyczne, których uprawnienia mają charakter pośredni np. są pośrednio właścicielem spółki przez posiadane uprawnienia w innej spółce,
- ostatnim rodzajem uprawnień są tak zwane inne uprawnienia, do tej kategorii zaliczane są wszystkie inne zależności pomiędzy spółką a beneficjentem rzeczywistym np. sprawowanie kontroli nad spółką przez dominację.
Więcej informacji na temat ustalania beneficjentów znajduje się również w moim wcześniejszym wpisie: https://konstytucjabiznesu.biz/czy-koronawirus-opozni-zgloszenie-beneficjentow-rzeczywistych/
Wytyczne Ministerstwa Finansów
Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, ustawowa definicja beneficjenta rzeczywistego ma charakter przykładowy. Spółka ma natomiast obowiązek poszukiwać wszystkich swoich beneficjentów. Jak ustalić beneficjentów rzeczywistych?
Beneficjentem rzeczywistym będzie każda osoba fizyczna, która sprawuje kontrolę nad spółką przez posiadane uprawnienia prawne lub faktyczne, dzięki którym wywiera decydujący wpływ na działania podejmowane przez spółkę.
Za taką osobę może więc zostać uznany mąż właścicielki spółki, który nie pełni w spółce żadnych funkcji, ale kieruje jej działalnością doradzając żonie.
Wytyczne można znaleźć pod adresem: https://www.gov.pl/web/finanse/zgloszenie-informacji-do-centralnego-rejestru-beneficjentow-rzeczywistych
Kierownictwo wyższego szczebla
Każda spółka, oprócz spółek publicznych, musi ustalić swoich beneficjentów rzeczywistych. Jeżeli ustalenie beneficjentów rzeczywistych na podstawie przesłanek ustawowych jest niemożliwe lub znacząco utrudnione spółka może podać, jako beneficjentów rzeczywistych, wyższą kadrę kierowniczą. W takim przypadku należy zgłosić przede wszystkim członków zarządu oraz prokurentów. Niewykluczone jest, że spółka będzie zobowiązana zgłosić również inne osoby istotnie ingerujące w działalność spółki np. dyrektora finansowego.
Dalsze ustalenia beneficjentów rzeczywistych
Powyższe wskazówki dotyczące ustalania beneficjentów rzeczywistych są jedynie przykładami. Ustalanie beneficjentów rzeczywistych w niektórych spółkach może okazać się bardzo skomplikowane. Ani ustawa, ani wytyczne nie zawierają zamkniętego katalogu beneficjentów rzeczywistych. Dlatego też należy przeanalizować całą organizację spółki oraz jej strukturę własnościową, aby nie narazić się na milion złotych kary.
Czy profesjonalny pełnomocnik pomoże?
Profesjonalny pełnomocnik nie złoży zgłoszenia za spółkę (w przeciwieństwie do sprawozdań finansowych). Jednakże taki pełnomocnik może pomóc spółce w ustaleniu beneficjentów rzeczywistych i przygotowaniu zgłoszenia. Rola spółki skupi, się w tym przypadku, na udzieleniu wyczerpujących informacji koniecznych do ustalenia beneficjentów, podpisaniu i wysłaniu zgłoszenia. To może znacząco ułatwić pracę.
♦♦♦
Niniejszy wpis jest elementem kampanii informacyjnej dla pracodawców i przedsiębiorców prowadzonej przez Kancelarię Sienkiewicz i Zamroch Radcowie prawni sp.p. w ramach wsparcia w czasie epidemii. Jeżeli interesują Cię inne praktyczne zagadnienia, mogące mieć znaczenie w tym okresie zapraszam na pozostałe blogi:
Agaty Kicińskiej Prawo dla pracodawcy – praktyczne wskazówki jak poruszać się po przepisach Tarczy antykryzysowej.
Karola Sienkiewicza Dochodzenie wierzytelności – porady dla wierzycieli chcących odzyskać swoje pieniądze.
Wojciecha Jelińskiego Pozew z faktury – porady dla przedsiębiorców, którzy muszą podać dłużnika do sądu.
Edyty Stark Zakończenie działalności – porady dla przedsiębiorców poszukujących ochrony w przepisach prawa upadłościowego.
