Nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych wprowadzająca do prawa polskiego prawo holdingowe, zawiera również szereg przepisów regulujących szczegółowo organizację i funkcjonowanie zarządów oraz rad nadzorczych spółek. W ten sposób dojdzie do jeszcze większego sformalizowania działalności spółek kapitałowych.

Wielka nowelizacja KSH

Po pierwsze dlatego, że wprowadza szereg nowych przepisów, przez które samo przebrnięcie zabiera sporo czasu. Po drugie dlatego, że wprowadza nowe instytucje, które doprowadzą do jeszcze większego sformalizowania spółek kapitałowych. Z projektem nowelizacji można zapoznać się TUTAJ>>

Co czeka rady nadzorcze?

Przepisy wielkiej nowelizacji KSH wprowadzają zmiany praktycznie w każdej sferze dotyczącej rad nadzorczych. Projektowane zmiany dążą do sformalizowania realizacji głównych założeń dotyczących rad tj. sprawowania przez nie stałej kontroli spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Ustawodawca wprowadza zasady dotyczące funkcjonowania i organizacji rad, które do tej pory określane były umowami spółek lub regulaminami tych organów.

Nowe przepisy mają szczegółowo regulować:

  1. obowiązki rad nadzorczych,
  2. prawo żądania informacji od Spółki, jej pracowników i osób współpracujących,
  3. prawo ustanawiania komitetów,
  4. prawa powoływania doradców,
  5. organizację posiedzeń rady oraz sposobu podejmowania uchwał,
  6. obowiązek protokołowania posiedzeń,
  7. i inne (poniżej).

Business judgement rule

Nowelizacja przewiduje odpowiedzialność członków zarządów i rad nadzorczych opartą na zasadzie business judgment rule, czyli zasadzie biznesowej oceny sytuacji. Oznacza to możliwe wyłączenie odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce wskutek decyzji organów. Wyłączenie będzie możliwe o ile błędne decyzje podejmowane były w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego. Wprowadzenie tej zasady ma umożliwić ocenę organów przez pryzmat prawidłowości trybu podejmowania decyzji i okoliczności temu towarzyszących, a nie jedynie ich skutków.

Zasady obliczania kadencji organów

Obowiązujące przepisy prawa nie są precyzyjne w tym zakresie. Wymagały swojej interpretacji przez komentatorów i sądy. Aktualnie przepisy te co prawda nie budzą już wątpliwości, mimo wszystko ustawodawca planuje je doprecyzować.

Kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych. O ile oczywiście umowa spółki nie stanowi nic innego. Jeżeli więc członek organu został powołany uchwałą z dnia 1 czerwca 2021 r. jego kadencja upłynie na Zwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników zatwierdzających sprawozdanie za 2023 r. Czyli dopiero w 2024 r.

Nowe uregulowania dotyczące rad nadzorczych wynikają również z wprowadzenia prawa holdingowego, o którym pisaliśmy już TUTAJ>> Do tematu będziemy jeszcze wracać niejednokrotnie.

Dnia 31 października 2021 r., czyli już za kilka dni wchodzą w życie przepisy nakładające nowe obowiązki na podmioty obowiązane do zgłoszenia danych w CRBR. Poszerzony został również katalog podmiotów obowiązanych do dokonania zgłoszenia.

Nowe podmioty w CRBR to:

  • niektóre trusty,
  • spółki partnerskie,
  • europejskie zgrupowania interesów gospodarczych,
  • spółki europejskie,
  • spółdzielnie,
  • spółdzielnie europejskie,
  • stowarzyszenia podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego,
  • fundacje.

Spokojnie, jest jeszcze czas

Wskazane powyżej podmioty będą musiały dokonać zgłoszenia swoich beneficjentów rzeczywistych w CRBR. Jednakże obowiązek ten został wydłużony do 31 stycznia 2022 r. Stanowi o tym art. 16 ustawy nowelizującej, z którą możecie zapoznać się TUTAJ >>

Nowo powstałe spółki partnerskie

Wydłużenie terminu nie dotyczy spółek partnerskich, które powstały po 30 października 2021 r. Spółki te, na dokonanie zgłoszenia w CRBR, mają 7 dni od dnia dokonania wpisu w KRS .

Jakie inne obowiązki?

O nowych obowiązkach podmiotów zobowiązanych do dokonywania zgłoszeń w CRBR pisaliśmy już TUTAJ >>

Lepiej zapoznać się z nowymi przepisami i nie płacić kar.

 

Od początku lipca bieżącego roku wnioski do KRS składane są elektronicznie przez Portal Rejestrów Sądowych (PRS). Mamy za sobą już kilkanaście złożonych wniosków, a więc też i kilka spostrzeżeń w tym zakresie. Elektroniczny KRS działa dość dobrze, ale mogłoby być lepiej. 

Bez wątpienia elektroniczny KRS usprawnił całą procedurę związaną ze składaniem wniosków, a także z ich rozpoznawaniem. Elektroniczne wnioski składane do KRS rozpoznawane są mniej więcej w przeciągu dwóch, trzech tygodni, a wcześniej zajmowało to nawet kilka miesięcy. Zdarzają się jednak nieprzewidziane sytuacje. 

Elektroniczny KRS – zalety 

Zdecydowanie przygotowanie wniosku jest obecnie prostsze i szybsze. Po wpisaniu nr KRS spółki, Portal „zasysa” dane spółki z rejestru przedsiębiorców. Dodatkowo wybieramy zakres danych, których dotyczy wnioskowana zmiana. Dzięki temu, nie trzeba jak do tej pory, uzupełniać wniosku od A do Z. 

Na każdym etapie przygotowywania wniosku możliwa jest weryfikacja jego poprawności. PRS powinien wychwycić ominięcie  rubryki bądź omyłkę pisarską. 

Elektroniczny KRS – wady 

W mojej ocenie największym problemem PRS jest brak autozapisu wniosku. Zatem w trakcie uzupełniania wniosku należy pamiętać, o tym, aby możliwie jak najczęściej zapisywać wersję roboczą wniosku, także w trakcie podpinania załączników. W przeciwnym razie, najprawdopodobniej wniosek będzie trzeba przygotować na nowo, ponieważ  PRS potrafi w dowolnym momencie nas wylogować. Wiąże się to z utratą niezapisanych a wprowadzonych we wniosku danych. 

Innym mankamentem jest brak możliwości wklejania skopiowanego tekstu, co niepotrzebnie wydłuża przygotowanie wniosku.

Zdarza się także, że PRS nie podoba się nazwa załącznika. W takiej sytuacji należy zmienić nazwę załącznika, a następnie ponownie spróbować podpiąć go do wniosku.  I tak aż do skutku. 

Elektroniczny KRS  – awarie 

Niemalże każdy Sąd od czasu do czasu boryka się z problemami technicznymi związanymi z PRS. Niewątpliwie jest to kłopotliwe, szczególnie w sytuacji, gdy awaria systemu trwa kilka a nawet kilkanaście dni. Oto przykład:

Dnia 18 sierpnia złożyliśmy do e-KRS wniosek, który obejmował zmianę firmy (nazwy) Spółki oraz podwyższenie kapitału zakładowego Spółki. Po upływie dwóch tygodni, zaniepokoiliśmy się faktem, że nie otrzymaliśmy w tym zakresie żadnego pisma z Sądu. W związku z tym, postanowiliśmy sprawdzić dane Spółki znajdujące się w KRS. Okazało się, że w KRS Spółki widnieją już nowe dane – objęte ww. wnioskiem. Z uwagi na to skontaktowaliśmy się z Sądem w celu wyjaśniania tej sytuacji. Sąd wyjaśnił, że ma problemy techniczne z Portalem. Nie byłoby w tym w sumie nic dziwnego, gdyby nie fakt, że problem ten nie został rozwiązany po dziś dzień. Nadal oczekujemy na postanowienie i zaświadczenie o dokonaniu wpisu.

Sytuacja taka jest niesamowicie problematyczna z punktu widzenia pracowników Sądu, którym takie awarie dezorganizują i utrudniają pracę. Także klienci są niespokojni, bo nie mają postanowienia wymaganego w niektórych sytuacjach. 

Mając na uwadze powyższe uczulamy Was, aby kontrolować dane znajdujące się w KRS we własnym zakresie.

Generalnie jednak działalność PSR oceniamy pozytywnie – jest szybciej, przez to taniej i bardziej ekologicznie. 

Zachęcam, aby zapoznać się z PRS <<<

Jeżeli masz ochotę dowiedzieć się więcej na temat e-KRS to odsyłam do innych naszych wpisów tutajtutaj<<<

 

Odbyło się I czytanie nowelizacji Kodeksu spółek handlowych wprowadzającej do kodeksu tzw. prawo holdingowe (LINK). Projekt ten od początku wzbudzał kontrowersje, w szczególności wśród praktyków. Jakie zmiany czekają spółki prawa handlowego?

Aktualnie stosunek zależności między spółkami wynika przede wszystkim z powiązań kapitałowych oraz personalnych. Dodatkowo spółki mogą zawrzeć umowę koncernową, którą wprowadzą szczególnego rodzaju stosunek dominacji i zależności. Projekt nowelizacji kodeksu spółek handlowych ma to zmienić i wprowadzić tak zwane prawo holdingowe. Projektodawcom (MAP) chodzi o szczegółowe uregulowanie kwestii zależności pomiędzy spółkami w grupach kapitałowych. Nowelizacja kodeksu spółek handlowych przewiduje wprowadzenie właśnie takich szczegółowych rozwiązań.

Grupa spółek

Do kodeksu planowane jest wprowadzenie pojęcia „grupy spółek” oraz szczegółowych regulacji dotyczących takich grup. W skład grupy będzie wchodziła spółka matka oraz jej spółki córki. Nowelizacja zakłada, że wszystkie spółki w grupie będą działały dla wspólnego celu grupy (we wspólny interesie).

Aby osiągnąć ten cel spółka dominująca będzie mogła wydać spółce zależnej uczestniczącej w grupie spółek wiążące polecenie dotyczące prowadzenia spraw spółki. Takie wiążące polecenie będzie mogło zostać wydane w dwóch sytuacjach:

  1. gdy będzie to zgodne z interesem grupy oraz
  2. zgodne z przepisami prawa.

Jakie możliwości będą miały spółki zależne zgodnie z nowelizacją?

Nie przystąpienie do grupy spółek – nowelizacja kodeksu zakłada, że przystąpienie do grupy spółek następuje na postawie uchwały zgromadzenia wspólników. W spółkach z rozdrobnionym kapitałem będzie można podjąć decyzję o nieprzystąpieniu do grupy. Trudniej może być w spółce, w której jeden wspólnik ma w ręku większość udziałów. W tej drugiej sytuacji w nowelizacji przewidziana została procedura odsprzedaży udziałów.

Uchwała zarządu odmawiająca wykonania wiążącego polecenia – jeżeli nawet spółka będzie uczestniczyła w grupie spółek to każde wiążące polecenie musi zostać poprzedzone uchwałą zarządu. Uchwała taka będzie odmawiała wykonania wiążącego polecenia, gdy:

  1. polecenie będzie prowadziło do niewypłacalności spółki,
  2. do zagrożenia niewypłacalnością tej spółki,
  3. jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że jest ono sprzeczne z interesem tej spółki i wyrządzi jej szkodę, która nie będzie naprawiona przez spółkę dominującą,
  4. w sytuacjach określonych umową spółki.

Jedna wielka rodzina

Nowelizacja zakłada rozszerzenie kompetencji kontrolnych w grupach spółek. Mianowicie kontrolę nad interesem grupy będzie sprawowała spółka matka. W tym celu organy spółki dominującej otrzymają dodatkowe kompetencje, ale również i obowiązki. Spółki zależne będą musiały pogodzić się ze stałym nadzorem ze strony rady nadzorczej spółki dominującej. Będą musiały również udostępniać swoją dokumentację i księgi rachunkowe.  To wszystko w sytuacji braku innych uregulować w umowie spółki zależnej.

Nowelizacja a aktualne przepisy

Powyższe rozwiązania są jedynie ogólnym zarysem nowelizacji. Ale już na tym etapie można wskazać na bardzo szeroki zakres tych zmian. Czy dobrych – zdania są podzielone (z naciskiem na krytykę).

W tym roku (podobnie jak w zeszłym) wydłużone zostały terminy sporządzania, podpisywania i składania sprawozdań finansowych i nie tylko. Wszystko z uwagi na COVID-19.

Sprawozdania finansowe 2021 to kolejne ułatwienia dla wielu podmiotów. Na początku roku ustawodawca ponownie przesuniął terminy ustawowe. Oczywiście zmiany dotyczą dokumentów finansowych za 2020 r. Aktualnie terminy są następujące:

Sprawozdania spółek

Z rozporządzeniem dotyczącym zmiany terminów w sprawie dokumentów finansowych można zapoznać się >> tutaj

Sporządzenie – na dzień dzisiejszy wszystkie spółki powinny już posiadać sporządzone sprawozdania (finansowe i z działalności) za 2020 r. (termin upłynął 30 czerwca 2021 r., został więc przesunięty o 3 miesiące).

Podpisanie – termin na podpisanie sprawozdań upływa wraz z terminem ich zatwierdzenia, a więc z dniem 30 września 2021 r.

Zatwierdzenie – termin na zatwierdzenie sprawozdań upływa 30 września 2021 r.

Złożenie dokumentów finansowych – termin na złożenie dokumentów finansowych w Repozytorium Dokumentów Finansowych upływa 15 października 2021 r.

Sprawozdania fundacji i stowarzyszeń

Również fundacje i stowarzyszenia miały w tym roku łatwiej. W dniu 30 czerwca 2021 r. upłynął termin na złożenie przez te podmioty deklaracji CIT-8 (a więc wydłużono go o 3 miesiące). Termin na złożenie sprawozdania finansowego do KAS jest jednak wciąż otwarty.

Sporządzenie – na dzień dzisiejszy wszystkie fundacje i stowarzyszenia powinny już posiadać sporządzone sprawozdania finansowe za 2020 r. (termin upłynął 30 czerwca 2021 r., został więc przesunięty o 3 miesiące).

Podpisanie – termin na podpisanie sprawozdań upływa wraz z terminem ich zatwierdzenia, a więc z dniem 30 września 2021 r.

Zatwierdzenie – termin na zatwierdzenie sprawozdań upływa 30 września 2021 r.

Złożenie dokumentów finansowych – termin na złożenie dokumentów finansowych w KAS upływa 15 października 2021 r.

Sprawozdania OPP

Organizacje Pożytku Publicznego są obowiązane zamieścić sprawozdania finansowe i merytoryczne za 2020 r. w bazie sprawozdań organizacji pożytku publicznego do dnia 15 października 2021 r. Również w tym przypadku termin ustawowy został wydłużony o 3 miesiące.

Dalsze ułatwienia

Zmiany terminów sporządzania, podpisywania i zatwierdzania dokumentów finansowych to nie jedyne ułatwienia dla podmiotów związane z COVID-19. Z powodu pandemii ustawodawca wprowadził możliwość chociażby zdalnych posiedzeń organów.

Więcej o ułatwieniach pisaliśmy w tym wpisie >> Koronawirus a Spółki Q&A

1 2 3 4 34 Strona 2 z 34