Likwidacja numeru REGON? Jeszcze nie teraz.

Jednym ze skutków wejścia w życie Konstytucji biznesu ma być „stopniowa likwidacja numeru REGON. Podstawowym numerem identyfikującym przedsiębiorcę ma być NIP”. To cytat ze strony Ministerstwa Rozwoju.
I ucieszyłem się, jak to przeczytałem, bo od dawna nie widzę sensu stosowania numeru REGON. Jest przecież NIP i KRS.
Co to jest REGON?
Samo wyrażenie REGON ma dwa znaczenia:
To po pierwsze akronim od nazwy REjestr GOspodarki Narodowej. To taka centralna baza danych prowadzona przez Prezesa GUS. Ale powszechnie znane jest drugie znaczenie – czyli numer identyfikacyjny właśnie w tym rejestrze REGON. Co do zasady numer REGON ma 9 cyfr (ale czasami 14).
Wpisowi do REGON podlegają wszystkie osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (w tym prowadzące indywidualne gospodarstwa rolne) oraz jednostki lokalne tych podmiotów. W sumie uzyskanie numeru REGON jest szybkie i proste. Każdy ma swój niepowtarzalny numer REGON.
Gdzie stosuje się numer REGON?
Obecnie dość często, ale tylko przy niektórych czynnościach, zwłaszcza rejestracji w różnych rejestrach. Zasadniczo numer REGON używany jest głównie ze względów statystycznych. Od 2009 r. przedsiębiorca nie musi go umieszczać na dokumentach firmowych czy na pieczątce (ale musi np. numer w KRS).
Co się zmieni?
Na czym polega zmiana wprowadzona przez Konstytucję biznesu? Obszary są dwa: systemowy i szczegółowy.
Ów obszar systemowy polega na tym, że jako zasadę wprowadzono posługiwanie się numerem NIP. Wynika to z art. 20 ust. 1 oraz 4 ustawy Prawo przedsiębiorców:
-
Identyfikacja przedsiębiorcy w urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
-
Przy załatwianiu spraw organ może żądać od przedsiębiorcy, dla celów identyfikacji, podania wyłącznie firmy przedsiębiorcy oraz numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
Jednak entuzjazm studzi ust. 5:
-
Przepisy ust. 1–4 nie naruszają przepisów odrębnych.
Natomiast obszar szczegółowy polega na tym, że w tych przepisach, które kazały podawać przy różnych okazjach numer REGON obowiązek ten usunięto. Zobaczmy na przykładzie.
Zgodnie z art. 16c ust. 1 ustawy prawo o miarach wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie np. instalacji przyrządów pomiarowych wymaga uzyskania zezwolenia. Zezwolenie wydaje Prezes Głównego Urzędu Miar. Zezwolenie wydaje się na wniosek, który zawiera (art. 16c ust. 4 pkt 2):
2) numer REGON i numer identyfikacji podatkowej;
A po zmianie przepis ten brzmieć będzie tak:
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP);
I takich zmian jest wprowadzonych kilkadziesiąt. Ale uwaga, przepisy wykonawcze – czyli różne rozporządzenia – mogą przewidywać np. w formularzach miejsce na REGON. I przepisy te jeszcze przez rok po wejściu w życie ustawy będą obowiązywać.
Ale jest jedno miejsce, gdzie REGON stosuje się na co dzień – księgi wieczyste. Otóż stosownie do przepisów dotyczących prowadzenia ksiąg wieczystych w KW ujawnia się właśnie REGON. Dlaczego? Otóż dlatego, że jego stosowanie było najszersze – np. gminy nie miały numeru KRS.
Czy teraz to się zmieni i w KW będą już tylko numery NIP (bo KRS od niedawna też się stosuje dla osób prawnych)? Nie, numer REGON nadal pozostaje.
REGON nie zniknie zupełnie
Zatem zmiana nie będzie radykalna i numer REGON nie zniknie raz na zawsze. Autorzy projektu wyjaśniają to w ten sposób:
Należy zauważyć, że zmiana ta nie oznacza likwidacji numeru REGON przedsiębiorców czy też odebrania możliwości jego wykorzystywania oraz posługiwania się nim. Jest ona raczej konsekwencją przepisu art. 20 ust. 1 i 4 ustawy PP i na chwilę obecną ma charakter wstępny i uproszczeniowy – postanowiono bowiem odstąpić w szeregu ustaw od obowiązku posługiwania się przez przedsiębiorcę numerem REGON, w szczególności od obowiązku zgłaszania przezeń tego numeru w urzędach, np. przy rejestracji. Zmiany te nie dotyczą jednak wszystkich ustaw, zwłaszcza zaś tych, co do których „eliminacja” numeru REGON wymaga szerszego, dłuższego i bardziej kompleksowego postępowania. Biorąc pod uwagę przepis art. 20 ust. 5 ustawy PP, ustawy odrębne mogą nakładać na przedsiębiorcę także inne obowiązki niż tylko podanie numeru NIP oraz firmy – w konsekwencji takie częściowe rozwiązanie jest obecnie nie tylko dopuszczalne, ale nawet wskazane. Dalsze zmiany w zakresie posługiwania się przez przedsiębiorców numerem REGON będą przedmiotem kolejnych projektów aktów normatywnych.
Czyli przed numerem REGON jeszcze całkiem długie życie…