Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych
Od 13 października 2019 r. przedsiębiorcy mogą już dokonywać zgłoszeń beneficjentów rzeczywistych w specjalnie przeznaczonym do tego rejestrze. Jest to nowy obowiązek przedsiębiorców wynikający z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych funkcjonuje już od niedzieli. Informacja ta ważna jest dla spółek prawa handlowego takich jak spółka jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością, czy też niepubliczna spółka akcyjna. Podmioty te bowiem muszą zgłosić swoich beneficjentów rzeczywistych do Rejestru.
Beneficjent Rzeczywisty
Beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna, która w sposób bezpośredni lub pośredni sprawuje kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania tej spółki.
Definicja ta nie jest wyczerpująca, ustawa określa również inne przesłanki uznania danej osoby za beneficjenta rzeczywistego, jednakże w praktyce występują one rzadziej.
W ustaleniu kręgu beneficjentów rzeczywistych pomóc może elektroniczny system zgłaszania beneficjentów rzeczywistych, w którym to systemie wskazane zostały przykłady uznania danej osoby za beneficjenta rzeczywistego. W formularzu zgłoszenia do wyboru są trzy opcje dotyczące uprawnień takiej osoby:
- bezpośrednie uprawnienia właścicielskie/reprezentant – np. wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który posiada więcej niż 25 % ogólnej liczby udziałów w spółce,
- pośrednie uprawnienia właścicielskie – np. posiadanie 100 % udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będącej właścicielem 30 % akcji zgłaszanej spółki akcyjnej,
- inne uprawnienia – w sytuacjach określonych ustawą będzie to np. osoba zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w spółce.
Oczywiście to są tylko przykłady. Przesłanek uznania osoby za beneficjenta rzeczywistego jest dużo więcej, dlatego trzeba to bardzo dokładnie przeanalizować w każdej spółce.
Jak to działa?
Zgłoszenia dokonuje:
- osoba uprawniona do reprezentacji spółki,
- elektronicznie, na stronie: https://crbr.podatki.gov.pl/adcrbr/#/,
- podpisując zgłoszenie profilem zaufanym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Dane beneficjenta rzeczywistego podlegające zgłoszeniu
Wypełniając elektroniczny formularz zgłoszenia należy podać następujące dane beneficjenta rzeczywistego:
- imię i nazwisko
- obywatelstwo
- państwo zamieszkania
- PESEL albo data urodzenia – w przypadku osób, które nie posiadają PESEL
- informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach, które przysługują beneficjentowi rzeczywistemu.
Termin zgłoszenia
Ustawa przewiduje dwa terminy:
- 7 dni od daty wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego dla spółek, które zostały zarejestrowane po dacie 13 października 2019 r.,
- 13 kwietnia 2020 r. dla spółek, które w dacie 13 października 2019 r. wpisane były do Krajowego Rejestru Sądowego.
Klauzula odpowiedzialności
Składane zgłoszenie musi zawierać prawdziwe informacje. Za złożenie fałszywego oświadczenia grozi odpowiedzialność karna.
Złożenie oświadczenie o poprawności danych jest ostatnim krokiem przed podpisaniem i wysłaniem zgłoszenia.
Patrząc na formułę zgłaszania beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych stwierdzam, że jest ona bardzo prosta. Problem może pojawić się jednak na etapie ustalania beneficjentów rzeczywistych, ale to raczej dotyczy spółek o rozbudowanej strukturze właścicielskiej.